برنده جایزه جلال: داستانی موفق است که نقب عمیق‌تری به عواطف انسانی بزند
به گزارش خبرنگار ایرنا، هفته گذشته اختتامیه «هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد» با حضور سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و اهالی قلم و اصحاب فرهنگ، ادب و رسانه در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد و این جایزه برای کتاب «آن پریزاد سبزپوش» به نویسنده پیشکسوت فارس صمد طاهری رسید.
این مجموعه داستان کوتاه صمد طاهری از سوی نشر نیماژ منتشر و روانه کتاب فروشی‌ها شده است.
به بهانه انتخاب کتاب آن پریزاد سبزپوش به عنوان برگزیده رویداد ادبی جلال آل احمد، با این نویسنده صاحب سبک استان فارسی گفت‌وگویی کوتاه داشتیم.
درباره کتاب
به گفته نویسنده، مجموعه «آن پریزاد سبز پوش» ، داستان هایی است که طی سه سال نوشته شده و هر یک سوژه و موضوع خاص خود را دارد .
یکی داستان مادرانی است که فرزندان خود را از دست داده یا گم کرده‌ا ند و منتظر بازگشت آنها هستند، دیگری داستان پدر و مادری است که فرزند سربازشان در نخستین روز حضور در جبهه دفاع مقدس شهید می‌شود اما آنها او و زندگی آینده‌اش را در ذهن خود ترسیم می‌کنند، برخی داستان‌ها دست مایه واقعی داشته و با تخیل پرورده شده‌اند و ۲ نمایشنامه تک پرده این مجموعه نیز کارهای کلاسی نویسنده است که سال ۶۳ در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه هنر تهران نوشته شده است.
داستان آن پریزادسبز پوش که نام کتاب نیز از آن گرفته شده، داستان مهاجرت خیل عظیم مردم جنوب کشور پس از شهریور ۱۳۲۰ و اشغالکشور از سوی متفقین است، زمانی که باچند خشکسالی پی در پی و قحطی در منطقه جنوب کشور همراه بود و مصادره انبار غلات از سوی ارتش متفقین نیز این وضعیت را تلختر کرده بود تا جایی که سال سیاه رقم خود و بسیاری جان باختند.
در این هنگام بسیاری از مردم این منطقه، پای پیاده به سمت بوشهر راه افتادند تا خود را به دریا برسانند، سوار لنج شوند و به آبادان برسند تا بتوانند در شرکت نفتی که انگلیس راه اندازی کرده بود مشغول کار شوند.
داستان نویسی، نقبی به عواطف انسانی
صمد طاهری در پاسخ به اینکه مهمترین مولفه‌ها در نوشتن یک داستان موفق چیست؟، گفت: داستان نویسی ودیگر هنرها، نوعی نقب زدن به عمق عواطف انسانی است، هر مضمون و سوژه ای که بتواند نقب عمیق‌تری به عواطف انسانی بزند، شدت تاثیر بیشتری بر مخاطب خواهد داشت.
او ادامه داد: من نیز تلاش می‌کنم تا این زمینه‌ها را پیدا کنم که کدام نقب ها می‌تواند بیشترن تاثیرگذاری را داشته باشد؛ چرا که اینگونه آثار ماندگارتر خواهد بود.
در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شاید به زحمت میتوانستیم از هفت تا هشت نویسنده ممتاز نام ببریم اما اکنون این تعداد دست کم ۳۰ تا ۴۰ نفر است.
طاهری این را هم اضافه کرد که البته در داستان نویسی انتخاب خیلی هم دست نویسنده نیست، تا حرف و گفته‌ای، صحنه و نمایشی و دیالوگ، کلمه و هر چیز دیگری ذهن نویسنده را تحت تاثیر قرار ندهد و نطفه داستان در زهن او شکل نگیرد، نویسنده نمی تواند آن را بنویسد و اگربنویسد نیز چنین چیزی هرگز مورد پسند مخاطب واقع نمی‌شود.
این داستان نویس پیشکسوت اظهار کرد: یک سوژه و مضمون باید بتواند ذهن نویسنده را درگیر کند و سپس بر اساس آن نطفه اولیه، شروع به تنیدن کند با تخیل خود شکل اولیه داستان را در ذهن پدید آورد، نهایتا شروع به نوشتن کند و سپس به حک واصلاح آن بپردازند تا به سرانجام برسد.
او درباره تاثیرگذاری یک اثر ادبی و داستانی نیز گفت: تاثیرگذاری اجتماعی داستان و ادبیات و هر هنر دیگر، روندی کند دارد و چیزی نیست که نویسنده امروز بنویسد و چند ماه بعد تاثیر قابل دید و قطعی داشته باشد.
تاثیرپذیری فرهنگ کند است؛ چنانکه تاثیرگذاری آثار نظم و نثر پیشین از جمله نوشتهها وسروده‌های مولانا، خیام، بیهقی، حافظ و سعدی را اکنون بعد از سده‌ها مشاهده میکنیم.
طاهری ادامه داد: ادبیات نمی‌تواند تاثیر آنی داشته باشد مگر چیزهایی که شکل روزنامه‌ای دارد و البته هر چه نوشته روزمره تر باشد، زودتر هم از بین خواهد رفت و اثر نویسنده نیز با از بین رفتن موضوع، کم رنگ می شود، در حالی که اگر نوشته، نقب زدن به عواطف انسانی باشد، سرنوشتی متفاوت دارد؛ چنانکه برده داری کلاسیک چند قرن است که از جامعه انسانی رخت بربسته اما «دلبند» تونی موریسن چون روی عواطف انسانی تمرکز کرده ماندگار شده است.
آینده داستان نویسی کشور را خوب می‌بینم
این نویسنده نسل سومی نویسندگی کشور اظهار کرد: من آینده داستان نویسی را در کشور خوب می‌بینم؛ چنانکه بارها نیز گفته‌ام در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شاید به زحمت میتوانستیم از هفت تا هشت نویسنده ممتاز نام ببریم اما اکنون این تعداد دست کم ۳۰ تا ۴۰ نفر است.
طاهری افزود: اگر امروز ۷۰۰ داستان نویس داشته باشیم، ۴۰ نفر از آنها درجه یک و ممتاز هستند و این هم شامل نویسندگان نسل سوم و چهارم و هم نسل نوخواسته نویسندگی در کشور است.
صمد طاهری متولد ۱۳۳۶در آبادان، نویسنده معاصر ایرانی در سبک رئالیسم است؛ او در اوایل انقلاب اسلامی تحصیل در رشته هنرهای نمایشی در دانشکده هنرهای دراماتیک تهران را نیمه‌کاره رها کرد. او که جزو نسل سوم داستان‌نویسان ایران است نوشتن را از سال ۱۳۵۳ آغاز کرد.
