فضیلت ماه مبارک رمضان بیشتر است یا ذیحجه؟

به گزارش خبرنگار معارف ایرنا فردا (چهارشنبه، هفتم اردیبهشت) مصادف با اول ذیحجه ۱۴۴۶ قمری است؛ ماهی که ۱۰ روز اول آن به «ایام معلومات» معروف است. رسول خدا (ص) در توصیف این ایام فرمودند در هیچ ایامی کار نیک و عبادت نزد خدا، محبوبتر و پسندیدهتر از این دهه نیست و اعمال ویژهای در مفاتیح برای این ۱۰ روز ذکر شده است؛ مثل روزه گرفتن ۹ روز اول آن که طبق برخی روایات ثواب روزه تمام عمر را دارد.
همچنین سفارش شده است نماز دهه اول ذی حجه را در این دهه بخوانیم تا با ثواب حاجیانی که در مکه به گِرد خانه خدا می گردند، شریک شویم و شرح این نماز در مفاتیح آمده است.
از مناسبت های این ماه می توان به عید قربان (دهم ذیحجه)، روز مباهله (۲۴ ذیحجه) و روز عرفه (نهم ذیحجه) اشاره کرد و اگرچه روز نهم از اعیاد بزرگ است به اسم عید نامیده نشده و روزی است که خدا بندگانش را به عبادت و طاعت خویش دعوت کرده و سفرههای جود و احسانش را برای آنان گسترده است. در روایت است که امام زین العابدین (ع) در روز عرفه خطاب به گدایی که از مردم درخواست کمک میکرد، فرمود «وای بر تو! آیا در این روز از غیر خدا درخواست میکنی و حال آنکه برای بچههای در شکم مادر، در این روز امید میرود که احسان خدا شامل حالشان شود و سعادتمند شوند».
هجدهم ماه ذی حجه نیز به عنوان روز عید غدیر و عید اللّٰه الأکبر و عید آل محمّد (ع) ذکر شده است و امام صادق (ع) این روز را عیدی اعلام کردند که احترامش از همه اعیاد بیشتر است و فرمود که در این روز، رسول خدا (ص)، امیر مومنان (ع) را به جانشینی خود منصوب و اعلام کرد «هرکه من مولا و آقای اویم، پس علی مولا و آقا و پیشوای اوست».
آیت الله میرزاجواد آقا ملکی تبریزی در فصل شانزدهم کتاب المراقبات ضمن تشریح اسرار مراقبات ماه ذی حجه نوشت: رؤیت هلال و خواندن دعای آن اولین کار مراقب است تا با یقین به زمان اعمال را در اوقات مخصوص آن بجا آورد و حتی واجب است که مراقب، این را یکی از نیازهای مهم خود قرار داده و در اوقات دعا آن را از خداوند بخواهد. آنگاه دعایی را که هنگام دیدن هلال هر ماه در روایات آمده است، بخواند.
وی در فضیلت این ماه نوشت: از کارهای مهم اهل مراقبت، شناخت شرافت و فضل این منزل شریف و شناخت زمان های مذکور و شناخت فواید آن است. گرچه درباره ماه رمضان وارد شده که بهترین ماههاست و روزهای آن بهترین روزها و ساعتهای آن بهترین ساعات است ولی درباره بعضی روزهای این ماه فضایلی بیش از ماه رمضان وارد شده است. جمع بین اینها این است که بگوییم ماه رمضان برتر از سایر ماههاست، بالذات و روز غدیر از این جهت فضیلت دارد که امر ولایت، کامل نمودن دین و تمام کردن نعمت ها در این روز اتفاق افتاده یا بگوییم روایات ماه رمضان با روایات غدیر تخصیص می خورد یا بگوییم هر کدام از آنها از یک جهت برتر هستند نه از تمام جهات.
ملکی تبریزی اضافه کرد: خلاصه این ماه بسیار مهم بوده و مراقبین در این منزل توقفگاههایی دارند که به حکم بندگی و به جا آوردن حق مراقبت، واجب است که با غفلت، وارد آن نشده و احترام آن را حفظ کنند. بلکه واجب است قبل از آمدن این ماه مواظب آن بوده و از قبل برای آن آمادگی پیدا کنند. زیرا این ماه محضر نیکان و پاکان و اهل قدس و انوار است. برای کسی که می خواهد در محضر این بزرگان و بزرگواران حاضر شود، سزاوار است مانند آنان لباس پوشیده و به شکل آنان درآید تا آنان از همنشینی با او کراهت نداشته باشند.