روزنه‌ای برای نجات خانه‌های تاریخی محله ابواسحاقیه اصفهان + فیلم
مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان، روز یکشنبه (۱۸ خرداد) در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی با ارائه تذکری به وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نسبت به وضعیت نامطلوب خانه‌های تاریخی واقع در حریم درجه یک مسجد جامع عتیق اصفهان هشدار داد.
وی با اشاره به اینکه تعدادی از خانه‌های تاریخی این محله حدود چهار سال پیش توسط یک گروه مردم‌نهاد برداشت و شناسایی شده‌اند، گفت: با گذشت چهار سال، هنوز این خانه‌ها ثبت نشده‌اند تا امکان رسیدگی موثرتر به وضعیت آن‌ها فراهم شود. بنده نمی‌دانم که انجام یک ثبت در وزارتخانه چه فرایندی دارد که اکنون با گذشت این مدت، همچنان با مشکل مواجه است.
طغیانی افزود: این وضعیت نیازمند تشکیل یک ستاد بحران برای رسیدگی به موضوع در حوزه میراث فرهنگی است. همچنین، حضور یک ناظر مستقل برای ارزیابی شرایط و جلوگیری از تخریب بیشتر بناها ضرورت دارد.
در پی انتشار گزارش ایرنا ، استاندار اصفهان نیز روز گذشته با حضور در پهنه تاریخی محله ابو اسحاقیه و محدوده پیرامونی مسجد جامع، از نزدیک با وضعیت این خانه‌ها و دغدغه‌های ساکنان و کنشگران فرهنگی آشنا شد.
مهدی جمالی‌نژاد با تاکید بر اهمیت حفظ بافت‌های تاریخی، گفت: احیای بافت‌های تاریخی، اقدامی راهبردی برای تثبیت جایگاه جهانی اصفهان است و در اولویت مدیریت استان قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: حفظ و احیای ابنیه ارزشمند تاریخی نه تنها صیانت از هویت معماری و فرهنگی شهر است، بلکه به تقویت جایگاه بین‌المللی اصفهان در حوزه گردشگری، میراث جهانی و تمدنی کمک می‌کند.
جمالی‌نژاد همچنین خواستار رفع آلودگی‌های بصری، رسیدگی به معضلات اجتماعی و برنامه‌ریزی منسجم برای حفظ اصالت این محدوده شد و افزود: پهنه ابو اسحاقیه بخشی از هویت زنده شهر اصفهان است و نگاه ما به گذشته با هدف ساختن آینده‌ای فرهنگی‌تر و پایدارتر شکل می‌گیرد.
خانه‌های تاریخی محله ابو اسحاقیه که در مجاورت مسجد جامع اصفهان – یکی از مهم‌ترین آثار ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو – قرار دارند، طی بیش از یک دهه گذشته به‌دلیل بی‌توجهی در شرایطی بحرانی و رو به ویرانی قرار گرفته‌اند.
در سال‌های پایانی دهه ۸۰ شمسی، با هدف احداث دانشگاه علوم و حدیث، برخی از خانه‌های این محدوده تملک شد؛ اما به‌دلیل عدم تحقق پروژه، این خانه‌ها بدون حفاظت رها شدند. اداره کل میراث فرهنگی استان در آن زمان با واگذاری مشروط این املاک به شرط حفظ بافت تاریخی موافقت کرده بود.
ایرنا پیش از این، در سال ۱۴۰۰ با انتشار مجموعه گزارش‌هایی از جمله گزارش چندرسانه‌ای با عنوان «دومینوی تخریبِ بافت تاریخی در حریم مسجد عتیقِ اصفهان» به وضعیت این محله تاریخی پرداخت، اما علی‌رغم پیگیری فعالان میراث فرهنگی و رسانه‌ها، اقدام جدی در خصوص ثبت ملی و حفاظت این خانه‌ها صورت نگرفت.
از طرف دیگر اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان و همچنین وزارت میراث نیز اقدامات لازم جهت ثبت این پهنه تاریخی را انجام داده و به گفته معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان، تشکیل پرونده‌های ثبتی این خانه‌ها در دستور کار قرار گرفته و مقرر شده است که به فوریت و در جلسه آتی شورای ثبت وزارتخانه که به زودی در تهران برگزار می‌شود، این آثار مورد بررسی قرار گیرند.
در صورت تصویب، خانه‌های تاریخی محله ابو اسحاقیه به فهرست آثار ملی اضافه خواهند شد؛ اقدامی که می‌تواند نقطه آغازی برای نجات این بافت ارزشمند و گامی در راستای تحقق تعهدات بین‌المللی کشور در حفظ حریم آثار جهانی باشد.
به گزارش ایرنا، بافت تاریخی شمالی غربی مسجد جامع عتیق در محله ای به نام ابواسحاقیه قرار دارد که شماری از خانه‌های تاریخی آن در سال‌های اخیر تخریب شده‌اند و حدود ۱۲ خانه دیگر در اثر رهاشدگی و بلاتکلیفی در حال ویرانی هستند.
مسجد جامع عتیق بنایی با قدمت یکهزار و ۳۰۰ سال است و در فهرست آثار جهانی قرار دارد.
