پرداخت تسهیلات باید متوازن و هدفمند باشد

حسین مهری؛ مدیرعامل پیشین بانک صنعت و معدن در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به زمزمه‌هایی مبنی بر لزوم اجرای سیاست انبساطی گفت: در شرایط فعلی که بنگاه‌ها و شرکت‌های تولیدی با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند، اگرچه باید از سیاست‌ها و ابزارهایی استفاده کرد که تأمین مالی بیشتر شود اما نباید بار تورمی نیز به اقتصاد تحمیل کرد.

به گفته او، نرخ بالای تسهیلات که عمدتاً ۳۵ درصد است، باعث شده قیمت تمام‌شده سرمایه به اعداد بالای ۴۰ درصد برسد و به همین دلیل، در چنین شرایطی باید به کمک تولیدکنندگان رفت.

مهری توضیح داد: اگر منابع به صورت مستقیم به سمت تولید هدایت شود، اثر تورمی ندارد، زیرا این منابع صرف خرید مواد اولیه و فعال‌سازی چرخه اقتصادی کشور می‌شود اما اگر نقدینگی حتی بنام تولید به سمت سفته‌بازی برود، قطعاً به تورم دامن خواهد زد.

او تأکید کرد: در صورت هدایت تسهیلات و منابع به صورت مستقیم به بخش تولید، هم رونق ایجاد می‌شود و هم از بیکاری جلوگیری خواهد شد.

به اعتقاد مهری، بهترین اقدام بانک مرکزی این است که یک خط اعتباری ویژه برای بخش تولید در چند بانک مشخص ایجاد کند و این خط اعتباری فقط برای تسهیلات تولید باشد.

مدیرعامل اسبق بانک صنعت و معدن هشدار داد: اگر سیاست انبساطی بدون هدف‌گذاری مشخص اجرا شود، منابع به سمت فعالیت‌های سفته‌بازانه حرکت کرده و موجب تحریک بازارهایی چون ارز، طلا و مسکن خواهد شد؛ اتفاقی که به صلاح کشور نیست.

او در ادامه به ابزارهایی چون فکتورینگ، اوراق گام و سامانه‌های تأمین مالی ارزی که در سال‌های اخیر راه‌اندازی شده اشاره کرد و گفت: برای موفقیت این ابزارها سه مورد جدی باید حل شود؛ نخست آنکه داده‌های کشور یکپارچه و متصل نیست، دوم اینکه فرهنگ‌سازی لازم صورت نگرفته و فعالان بالادستی بسیاری از صنایع مانند مواد غذایی با این ابزارها آشنا نیستند و سوم اینکه به دلیل تورم، پیش‌بینی‌پذیری کار دشواری است و برخی فعالان برای جبران تورم، قیمت‌های بالاتری روی فاکتور می‌زنند.

مهری تصریح کرد: بنابراین اگر این موارد برطرف شود و مثلاً اوراق گام با تخفیف به نقدینگی تبدیل شود، آنگاه استقبال بیشتری از این ابزارها خواهد شد؛ اما در شرایط کنونی، به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم و ضعف فرهنگ‌سازی، هنوز استقبال چندانی از آنها صورت نگرفته است.

این کارشناس پولی و بانکی تأکید کرد: در دنیا دیگر تسهیلات به معنای سنتی وجود ندارد و بیشتر جابه‌جایی اعتبار مطرح است. برای اینکه کشور هم از این مسیر بهره‌مند شود، باید برخی مشکلات زیرساختی حل شود.

به اعتقاد او، سیاست پولی باید متوازن باشد؛ اگر منابع به صورت هدفمند به بخش تولید اختصاص یابد، سیاست انبساطی می‌تواند مفید و مؤثر باشد اما در غیر این صورت، تزریق نقدینگی تنها تبعات منفی به دنبال خواهد داشت.